Outopia
photo by Josef Koudelka
“Utopia lies at the horizon.
When I draw nearer by two steps, it retreats two steps.
If I proceed ten steps forward, it swiftly slips ten steps ahead.
No matter how far I go, I can never reach it.
What, then, is the purpose of utopia? It is to cause us to advance.”
— Eduardo Galeano –
worldcity crossing the Thames underground tunnel - London 2009
—-
για τον Josef Koudelka επίσης και το:
Josef Koudelka – a time machine
La Ivolution 
Ναι, τώρα κατάλαβα καλά γιατί ο γιατρός στον “Καθρέπτη” του Ταρκόφσκυ φεύγει για το Τόμσινο παρά τα σημάδια που του λένε να μείνει. Είναι το αιώνιο κηνύγι της Ουτοπίας. Όσο πιο ψηλά ανέβει ο γλάρος στη φωτογραφία του Koudelka τόσο καλύτερη η θέα. Πάντα όμως θα υπάρχει το πιο ψηλά. Καλή συνέχεια στις πτήσεις σας!
August 4, 2009 at 17:51
“Πάντα όμως θα υπάρχει ακόμα πιο ψηλά”
–
Πτήσεις – πτώσεις. Ακόμα περισσότερο και από τις πτήσεις πάντοτε με ενδιέφεραν οι πτώσεις. Ο γλάρος που ίπταται πάνω από το πορτογαλικό αρχιπέλαγος της Nazaré, θα βρεθεί κάποτε χαμηλά. Τα πουλιά δέλεαρ του Θεού, κατά Καρούζο (” να γυρίζεις — αυτό είναι το θαύμα – με κουρελιασμένα μάτια με φλογωμένους κροτάφους απ’ την πτώση να γυρίζεις στην καλή πλευρά σου.”)
Τώρα πια, οι εικόνες αυτού του κόσμου μοιάζουν κατακερματισμένες – άραγε αυτή είναι η πραγματικότητα ;
Ο καθηγητής, ο φυσικός και ο συγγραφέας ταξιδεύουν με τον Στάλκερ στη Ζώνη, αναζητώντας την αλήθεια, ό,τι μπορεί να είναι συνεκτικό των αποσπασματικών εικόνων της πραγματικότητας που βιώνει ο καθένας τους ή, αν θέλετε, αναζητώντας αυτό που βασάνιζε τον Γκαίτε στον Φάουστ: “να γνωρίσω τι βαθιά τον κόσμο συγκρατεί“.
Ο Kudelka υπήρξε μια μεγάλη αποκάλυψη του κόσμου για μένα.
Η φωτογραφία του γλάρου πάνω απ΄τη θάλασσα της Nazaré είναι μια χαρακτηριστική “ανασύνθεση” 3/1 του ορατού. Πέρα από την πτήση – ο ωκεανός, πέρα από τον κόσμο και τον ωκεανό το κατά Kudelka “χάος”:
“…παρ’ όλα αυτά, η σχέση ύψους / πλάτους ένα προς τρία, παρουσιάζει έναν κόσμο με μεγάλη ιδιομορφία, από τον οποίο λείπει σχεδόν εντελώς η εικόνα του ανθρώπου. Αυτό που φαίνεται τότε είναι ένα αφηρημένο δημιούργημα, μια πραγματικότητα που μοιάζει “αποτραβηγμένη” Αυτό δεν σημαίνει ότι τα τοπία αυτά δεν είναι ανθρώπινα, αλλά πως η σχέση του με τον δικό μας κόσμο – ή με ό,τι υποτίθεται πως τον συνιστά, η τάξη, η οργάνωση που διαφαίνεται στον τροπο με τον οποίο τον κατοικούμε – έχει πάψει να ισχύει”.
Ο ίδιος ο Kudelka έλεγε ότι στα “πληγωμένα τοπία” ανακαλύπτουμε την ανυπότακτη ομορφιά, την δύναμη, την πάλη για επιβίωση: “…μετά την καταστροφή, η γη άρχισε σιγά – σιγά να ξαναφτιάχνεται, να αναβιώνει, και η ζωή συνεχίζεται…”.
Ο “Καθρέφτης” του Ταρκόφσκι είναι ένα ανθρώπινο μνημείο εσωτερικού χρόνου και αγωνίας. Ο Ταρκόφσκι προχώρησε πολύ πιο πέρα απ’τις διδασκαλίες, βαπτίστηκε στο βαθύτερο, στο μυστικό, στο κρυφό, στο αόρατο και στο άρρητο. Σε δύο από τα ταξίδια μου στην Ιστανμπούλ βρέθηκα στην κοινότητα των σούφι και ανακάλυψα το τελευταίο άκρο του Ταρκόφσκι (θεωρώ την “Θυσία”) όπου στον εσωτερικό πανθεϊσμό (το θείο διαποτίζει τα πάντα) υπάρχει η “μυστική θεώρηση του φαινομένου του Καθρέφτη”. Παρότι είμαι άθεος, αγνώμων, ασεβής – αντιλαμβάνομαι.
Ταξίδι πάνω στην Αταλάντη του Vigo – Είναι εκείνο που ο raz έγραψε και θα μείνει για πολύ καιρό βαθιά μέσα μου, ότι “η επιφάνεια αγνοεί ότι κάποτε κι’ αυτή θα γίνει βυθός”; Είναι τελικά εκείνο που μου έγραφε ένας φίλος πριν από χρόνια, ότι “η γνώση προέρχεται μέσα απ’την τσακισμένη δύναμη”; Είμαι ευγνώμων στους ανθρώπους που συναντήθηκα έως τώρα, πήρα πολύ περισσότερα απ’ ότι προσδοκούσα, μου άλλαξαν τους ορισμούς με προορισμούς, έλαβα το εξ αδοκήτω. Το πίστευα πάντοτε, η κορύφωση της αγάπης είναι η πτώση. Η πτήση.
—
77
– γιατί κάθε κείμενο είναι και μια εξορία.
–
August 5, 2009 at 12:40
Κοιτάζω τις φωτογραφίες ξανά και ξανά. Διαβάζω το σχόλιό σας ξανά και ξανά. Χαμογελάω συνένοχα και λίγο ντροπιασμένα για την επιπολαιότητα του πρώτου σχολίου μου. Ασφαλώς και το κατέχω καλά πως η πτήση είναι άρρηκτα δεμένη με την πτώση-και πώς όχι, αφού τα πάντα το φωνάζουν, από την εμπειρία έως την τέχνη- και μάλιστα όσο ψηλότερη είναι η πτήση τόσο χαμηλότερη και σφοδρότερη η πτώση.
Ωστόσο, όταν παρέλειψα την αναφορά στην πτώση, είναι κυρίως επειδή, όσο και αν είναι δεδομένη, όσο και αν την ξέρουμε και την αναμένουμε αργά ή γρήγορα, πονάει. Ακόμα και η υπόσχεση που κουβαλάει μέσα της για την πτήση που θα ακολουθήσει, είναι αιχμηρή. Γιατί η δύναμη της πτώσης, η πάλη δηλαδή της επιβίωσης-έτσι ονομάζεται η ελπίδα και υπόσχεσή της- δεν υπάρχει πάντα.
Η Γυναίκα-μητέρα του Ταρκόφσκι στον Καθρέπτη έπεσε αλλά δεν ενδιαφέρθηκε να ξανασηκωθεί. Πέθανε πριν την ώρα της. Θάφτηκε στις αναμνήσεις της. Ναι, ήταν θάνατος, αλλά επέλεξε να μην πάει αλλού, να μην ξαναπετάξει. Ίσως όχι από αδυναμία, αλλά από υπερβολική δύναμη. Αγαπά τόσο αυτό που έχασε κατά την πτώση, ώστε θυσιάζει τη ζωή της και τις επόμενες πτήσεις για να το ξαναζωντανέψει. Εξαρτάται πάντα από την οπτική μας. Δύναμη ή παραίτηση και αδυναμία η στάση της Γυναίκας;
Από κάποια λοιπόν επιπόλαιη ψευδαίσθηση άγνοιας …(α, ωραία που πετάμε, ξέρουμε ότι θα πέσουμε και αυτή η γνώση κάνει την πτήση μας ωραιότερη, αλλά σσσσσ, ας μην το λέμε, γιατί ο πόνος της επικείμενης πτώσης, γδέρνει ήδη προκαταβολικά, και δεν ξέρω αν θα τον αντέχω πάντα. Ούτε αν θέλω άλλες πτήσεις. Γιατί αγαπάω αυτήν)….η αναφορά μόνο στις πτήσεις και όχι και στις πτώσεις. Συγχώρεσε την (ο ενικός εδώ εσκεμμένος).
Όσο για τον raz, ο τρόπος που είδε το μουσείο θα ήταν το επόμενο θεματάκι μου. Με συγκλόνισαν όχι τόσο ή μόνο τα εκθέματα αλλά κυρίως ότι σου πετάει κατάμουτρα πως και εσύ είσαι ένα ακόμα επίπεδο στη στρωματογραφία.
August 6, 2009 at 00:24
August 6, 2009 at 01:43
υπέροχο!
December 21, 2010 at 21:44
Ησυχία τώρα πια στα έρημα δωμάτια του ιστολογίου αυτού, αλλά όχι ερημία.
Γλάροι, μετά από καιρό αποδείχθηκε πως υπάρχουν λογιών-λογιών.
Από τους πιο όμορφους αυτοί που ταξιδεύουν σε μια αχτίδα του δειλινού στο τέλος της χρονιάς, ή αν προτμάται στην άλω του φεγγαριού το ίδιο βράδυ.
Έχετε προσέξει πως η άλως έχει είναι πολύχρωμη μέσα στο ασπρόμαυρο του ουρανού της νύχτας;
December 31, 2009 at 20:35
ξαναβλέπω τις φωτογραφίες των γλάρων και διακρίνω αυτό που επισημάνατε – το αισθάνομαι
στη κβαντομηχανική δεν ευσταθεί η αντίληψη
για μία πραγματικότητα που είναι ανεξάρτητη από τον παρατηρητή της.
lindo, νομίζω στα ισπανικά, είναι το όμορφο,
και εδώ έχει να κάνει με τον τρόπο που μερικοί άνθρωποι πραγματοποιούν πολλαπλές αναγνώσεις ενός (α)ορατου κόσμου
μέσα απ’την ησυχία του ιστολογίου αυτού, ευχαριστώ
January 1, 2010 at 10:39
ίχνη αναζήτησης,μιας ανέφικτης μετοίκησης..,
η επιστροφή ή η πτώση,μοιραία..(?)
ου-τοπ(ικ)ος ορίζοντας ,δηλωτικό της διάθεσης κ όχι του προορισμού..
Ιθάκη μου,δεν σ επιθυμώ αλλά σε αναζητώ..
ανομολόγητη η γοητεία του (διε)στραμμένου φόβου..
December 21, 2010 at 23:48