Eonnagata – Sylvie Guillem, Robert Lepage, Russell Maliphant

“Gender is an illusion” H.G. Robert

Μία παράσταση με κέντρο το εφήμερο, το απρόβλεπτο και το διττό

της σεξουαλικότητας και του γένους.

Eonnagata by Sylvie Guillem, Russel Maliphant, Robert Lepage

Sadler’s Wells 27 – 06 – 2009

Βρεθήκαμε στο Sadler’s Wells theatre, στο Λονδίνο, για να παρακολουθήσουμε τη παράσταση Eonnagata, το νέο έργο στο οποίο πρωταγωνιστούν o Russell Maliphant, η Sylvie Guillem και o Robert Lepage. Μια σύνθετη παράσταση όπου όλοι οι συντελεστές συνέβαλαν ισόποσα και ισάξια σε αυτήν.

"Let us then live the life of children of God, and let us stop simply usurping that name. God makes clear whenever he pleases that he is the master of heart. He alone can change us;he alone must be glorified for our change; for allowing us to overcome prejudices from birth and habit." (from 'Extrait de l'Epître de la Chev. d'Eon à Madame la Duchesse de Montmorency-Bouteville à Versailles mai 1778', from Monsieur d'Eon is a Woman by Gary Kates, 1995)

Eonnagata: Η ιστορία του Chevalier d’Eon, ενός γάλλου συγγραφέα, στρατιωτικού, διπλωμάτη και κατάσκοπου που πέρασε τη μισή ζωή του ως άντρας και την άλλη μισή ως γυναίκα. Ως το τέλος της ζωής του υπήρξε αντικείμενο πολλών συζητήσεων και στοιχημάτων σχετικά με τον προσδιορισμό του φύλου του. Ο d’ Eon έλεγε ότι γεννήθηκε κορίτσι και τον μεγάλωσαν σαν αγόρι.

Η παράσταση αρχίζει με την Sylvie Guillem να απαγγέλει Πλάτωνα, και συγκεκριμένα ένα απόσπασμα απ’το “Περί Έρωτος” από το Συμπόσιο, (μπορείτε να διαβάσετε προς το τέλος του κειμένου το απόσπασμα) που θα αποτελέσει την πηγή, την έμπνευση και το κλειδί στην εξερεύνηση της μυστηριώδους μορφής του Chevalier d’ Eon και κατ’ επέκταση της σεξουαλικότητας του ανθρώπου.

Ο d’ Eon διετέλεσε στρατιωτικός και ήταν φημισμένος για την ικανότητά του στον χειρισμό σπαθιού. Υπηρέτησε τον Λουδοβίκο XV, ο οποίος, το 1756, τον έστειλε στην Ρωσία σε μυστική αποστολή να συναντήσει την αυτοκράτειρα Elizabeth, ώστε να δημιουργήσει γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ Γαλλίας και Ρωσίας.

Την Εonnagata την διατρέχει ένας κεντρικός, βασικός και ισχυρός άξονας – κατεύθυνση.

Πάνω από αυτόν τρέχει η ευθεία των γεγονότων, τα ιστορικά στοιχεία. Και κάτω από αυτόν υπογραμμίζονται τα προσωπικά στοιχεία, τα άρρητα της ιστορίας, ο άλλος χρόνος, τα προσωπικά πορτραίτα που από κάτω θα αναδυθούν και θα απο-καλύψουν όλα τα άλλα.

Στον βασικό άξονα υπάρχουν οι τεχνικές με τις οποίες θα επιτευχθεί η σύζευξη του ιστορικού με του προσωπικού χρόνου, τα εργαλεία με τα οποία θα ειπωθεί η ιστορία:

το στοιχείο του Onnagata, η πρόζα, η χορογραφία, ο εκπληκτικός φωτισμός που ανάλογα θα συσκοτίσει και θα αποκαλύψει αλλεπάλληλα την ανθρωπογεωγραφία του ήρωα, τα ιδανικά κοστούμια του Alexander McQueen που εξυπηρετούν στον υπερθετικό τους χαρακτήρες, και η άψογη ηχητική επιμέλεια του Jean-Sébastien Côté που θα ντύσει μουσικά την ιστορία και θα κινήσει την μηχανή του έξω και έσω χρόνου.

Ειδικά για το στοιχείο του Onnogata (άντρας ηθοποιός ο οποίος υποδύεται γυναικείους ρόλους) ο Lepage με σύνεση αλλά και περίσκεψη αντλεί από το θέατρο Kabuki, και αφομοιώνει υποδειγματικά τον ρόλο του Onnogata υπηρετώντας σοφά και πλήρως το σχέδιο της εξερεύνησης του ψυχισμού και της σεξουαλικότητας του d’ Eon.

Τρεις μεγάλες προσωπικότητες της τέχνης Guillem, Lepage, Maliphant, αναλαμβάνουν το τρισυπόστατο ρόλο του Chevalier d’Eon. Το τρισυπόστατο του ήρωα διαχέεται στους 3 βασικούς πρωταγωνιστές, οι οποίοι φέρουν το δικό τους βάρος ο καθένας ώστε να ξεδιπλώσουν το πολύπτυχο και στην συνέχεια να το μαζέψουν και να το ανασυνθέσουν, αρκετές φορές, στο πρόσωπο του d’ Eon: η Guillem την θηλυκή πλευρά, ο Maliphant την ανδρική πλευρά, και ο Lepage την συνισταμένη που περιέχει την σύζευξη αλλά και τη σύγκρουση, τη γέννηση μιας άλλης σεξουαλικότητας αλλά και το θάνατο μιας άλλης.

Christmas at the other side - photo by Nan Goldin

Στην παράσταση δεν αμφισβητείται αλλά διερευνάται η προσωπικότητα του d’ Eon.Στην Εonnagata φαίνεται ότι δεν υπάρχουν ερμηνείες για την προσωπικότητα του d’ Eon, και δεν υπάρχουν ορισμοί και συμπεράσματα. Η παράσταση είναι υπερκείμενη αυτών, αποφεύγει τις συναισθηματικές εξάρσεις, τις υπερβολές, αφού εκ των πραγμάτων η υπερβολή και η έξαρση αποτέλεσαν την πολυκύμαντη ζωή αυτού του προσώπου. Το ιστορικό διατηρεί την αυτονομία του με το προσωπικό και αντίστροφα. Τα γεγονότα παρατίθονται και αναλύονται, οι Guillem, Maliphant και Lepage τρέχουν με τον χρόνο, με τον εσωτερικό χρόνο του ήρωα και θα χαθούν στην αμφιβολία, το διττό, το εφήμερο, και μέσα από την σεξουαλικότητα του d’ Εon θα μιλήσουν για τη σεξουαλικότητα του κάθε ανθρώπου, θα καταδυθούν εκεί όπου οι βεβαιότητες γίνονται αμφιβολίες και οι αμφιβολίες παραμένουν αμφιβολίες: ακόμη και με τη γέννηση, ακόμη και με το θάνατο η σεξουαλικότητα δεν υπογράφεται και δεν ορίζεται, δεν περιχαράσσεται. Η ζεύξη του θηλυκού και του ανδρικού μας προχωρά ακόμα περισσότερο, απ’την διερεύνηση της σεξουαλικότητας σε αυτή του γένους.

Η Sylvie Guillem σε σκηνή από την παράσταση Eonnagata

Το έργο ευφυώς ονομάστηκε Εοnnagata επιχειρώντας να κάνει ένα λογοπαίγνιο – σύνθεση του d’Eon και του Onnogata, του άνδρα ηθοποιού στο θέατρο Yaro – Kabuki, που υποδύεται γυναικείους ρόλους.

(Ας μην ξεχνάμε ότι και στο αρχαίο ελληνικό θέατρο απαγορεύονταν οι γυναίκες ηθοποιοί και τους γυναικείους ρόλους τους υποδύονταν αποκλειστικά οι άντρες.)

O Russel Maliphant, μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του σύγχρονου χορού

O Russell Maliphant, μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του σύγχρονου χορού

Ο ρόλος των 3 πρωταγωνιστών ισσοροπεί ανάμεσα στη πρόζα και το χορό, και ειδικά για την Guillem και τον Maliphant αποτελεί ένα βήμα πιο μακριά σε ό,τι έως τώρα έχουν κάνει. Η μεγάλη αποκάλυψη της παράστασης είναι ο Robert Lepage ο οποίος όχι απλά κατορθώνει να σταθεί ισάξια απέναντι στους 2 μεγάλους χορευτές αλλά κατορθώνει να φτάσει το αποτέλεσμα της παράστασης στα όρια ενός αριστουργήματος το οποίο είναι η σύνθεση διαφορετικών ειδών και τεχνικών. O Lepage υπήρξε, για εμάς προσωπικά, η μεγάλη αποκάλυψη ενός σύγχρονου, μοντέρνου και πολυεδρικού δημιουργού.

Ο Robert Lepage υποδυόμενος τον d' Eon στην παράσταση Eonnagata

Στον φωτισμό ο lighting designer Michael Hulls, ενώ τα εκπληκτικά ενδύματα είναι δημιουργίες του εκκεντρικού Alexander McQueen. Τέλος, στον ήχο την επιμέλεια είχε ο Jean-Sébastien Côté.

κείμενο: worldcity

—-

“Περί Έρωτος”, απόσπασμα από το Συμπόσιο του Πλάτωνα:

“…Πρωτίστως πρέπει να καταλάβετε καλά την φύση του ανθρώπου και τις περιπέτειές της. Παλαιά δηλαδή ο οργανισμός μας δεν ήταν ο ίδιος, όπως τώρα, ήταν διαφορετικός. Πρώτα πρώτα τα φύλα των ανθρώπων ήταν τρία, και όχι όπως σήμερα δύο, αρσενικόν και θηλυκόν. Υπήρχεν ακόμη και ένα τρίτο, αποτελούμενο απ’ αυτά τα δύο. Το όνομά του μένει ακόμη, το ίδιο όμως έχει εξαφανισθεί: το ανδρόγυνο. Ήταν τότε ένα ξεχωριστό φύλο, και συνδύαζε και στην εμφάνιση και στο όνομα τα δύο άλλα, το αρσενικό και το θηλυκό. Τώρα δεν υπάρχει παρά μόνον σαν λέξη και χρησιμοποιείται σαν ύβρις.

…Ο λόγος τώρα που ήσαν τρία τα φύλα και είχαν αυτή την εμφάνιση, είναι διότι το αρσενικό ήταν αρχικά γέννημα του ηλίου, το θηλυκό της γης, το ανάμεικτο της σελήνης. Αφού και η σελήνη αποτελείται και από τα δύο. Περιφερικά πάλι ήσαν και αυτά και ο τρόπος της μετακινήσεώς των, διότι ομοίαζαν με τους προγόνους τους. Η σωματική τους δύναμη και η αντοχή τους ήταν τρομερά, και είχαν απέραντη έπαρση. Τα έβαλαν μάλιστα με τους θεούς. Αυτό που διηγείται ο Όμηρος για τον Ώτο και τον Εφιάλτη, αναφέρεται σε εκείνους κυρίως: τόλμησαν να κατασκευάσουν ανάβαση προς τον ουρανό για να κτυπήσουν τους θεούς.”